In het jaar 2017 heeft het Regieorgaan SIA een nieuwe reeks van baanbrekende programma’s gelanceerd waaronder het SPRONG-programma.
Het programma ondersteunt hogescholen bij het opbouwen en versterken van onderzoeksgroepen om de gewenste focus en massa te kunnen creëren. Het programma werkt met thema’s. In 2017 is het eerste SPRONG-programma gelanceerd met het thema Vitaliteit en Gezondheid. In de komende jaren zal er subsidie beschikbaar komen voor nieuwe thema’s. Het SPRONG-programma biedt per thema een arrangement van regelingen en activiteiten aan. Hiermee wordt het SPRONG-programma een paraplu van thema’s waaronder weer diverse regelingen en activiteiten vallen.
Focus en massa
De Hogescholen willen het praktijkgericht onderzoek uitbreiden zodat zij hun maatschappelijke opdracht kunnen (blijven) waarmaken. Om de mogelijkheid van het praktijkgericht onderzoek maximaal te benutten, is een toename van kwalitatief goed uitgerust personeel noodzakelijk. Net als de ontwikkeling van meerjarige onderzoekslijnen zodat voortgebouwd kan worden op verworven expertise. Het vraagt ook om een infrastructuur waarbinnen zaken als kwaliteitszorg en research-datamanagement goed zijn georganiseerd. Regieorgaan SIA heeft de taak om praktijkgericht onderzoek bij hogescholen te stimuleren. Met de introductie van het SPRONG-programma geeft SIA hier een impuls aan. Het programma ondersteunt hogescholen bij het opbouwen en versterken van onderzoeksgroepen om de gewenste focus en massa te kunnen creëren.
Al deze regelingen en activiteiten zijn bedoeld om onderzoeksgroepen te stimuleren om zich verder te ontwikkelen als expert op een maatschappelijk relevant thema. De bijdrage per consortium bedraagt 2 miljoen EURO.
Gehonoreerde projecten
Recent is duidelijk geworden welke projecten door SIA, op het terrein van Vitaliteit en Gezondheid, onlangs zijn gehonoreerd:
- FAITH – consortium van de Hanzehogeschool, NHL en Stenden: richt zich op het voorkomen van frailty (kwetsbaarheid) onder ouderen door meer inzicht, praktijkgerichte kennis en een gepersonaliseerde aanpak.
- PEARL – Codarts: richt zich op de gezondheid en vitaliteit van podiumkunstenaars (dansers, musici en circusartiesten) en sporters.
- Urban Vitality – Mensen in beweging – Hogeschool van Amsterdam: richt zich op de gezondheid en het zelfmanagement van risicogroepen in de grote stad.
- Vitale Delta – consortium van Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Leiden, De Haagse Hogeschool en Hogeschool Inholland: richt zich op het bevorderen van vitaliteit en gezondheid van jong tot oud door middel van het versterken van veerkracht en eigen regie.
- Van onze kant felicitaties voor die partijen die hun goede en secure arbeid in 2017 beloond hebben gezien met een substantiële financiële ondersteuning.
Waaraan herken je goede projecten?
Goede projecten:
- worden uitgevoerd door onderzoeksgroepen die origineel en innovatief zijn,
- kennen een goede inhoudelijke en professionele focus,
- zijn goed ingebed binnen de bestaande relevante onderzoekinfrastructuur,
- hebben een helder kernthema dat goed en duidelijk aansluit bij de hogeschool of samenwerkende hogescholen; exploreren groeimogelijkheden binnen het gekozen thema,
- zijn uitmuntend onderbouwd en kiezen voor een integrale aanpak,
- hebben impact op de samenleving; de uitkomsten zijn relevant en toepasbaar door het beroepenveld,
- zijn vraag gearticuleerd en worden door een groot consortium (met vele spelers uit de aangrenzende keten) uitgevoerd,
- zijn in alle opzichten doordacht en worden helder en duidelijk uitgewerkt in de projectaanvraag.
De toekomst ligt in de thema’s
De opzet van het programma SPRONG leent zich voor een thematische aanpak. Het thema “Vitaliteit en gezondheid” was het eerste thema dat in het afgelopen jaar is opengesteld. De ervaringen zijn goed te noemen. Het aantal aanvragen bedroeg 11 waarvan er nu 4 zijn goedgekeurd. Een alleszins mooie score.
In de komende jaren worden nieuwe thema’s opengesteld. In de loop van dit najaar wordt het nieuwste themaveld geopend. Er gaan stemmen op dat mogelijk gekozen wordt voor het themaveld “Slimme technologie en materialen”. Ook “De gebouwde omgeving: duurzaam en leefbaar” en “Energie en energievoorziening“ lijken, volgens insiders, kanshebbers te zijn voor het nieuwe SPRONG-programma. Duidelijk is dat nauw wordt aangesloten bij de nota Onderzoek met impact Strategische onderzoeksagenda hbo 2016 – 2020 door de Vereniging Hogescholen (2016).
Onze tips
Op grond van onze ervaringen denken wij negen “take home messages” te kunnen verwoorden:
- Zorg als hbo-instelling voor een goed intern besluitvormingsproces:
• Waarin zijn we sterk? (Dus waarin we niet sterk zijn, valt af)
• Kies vóór focus en vóór professionalisering
• Waarin kunnen we een (regionale) voortrekkersrol vervullen?
• Op grond waarvan kunnen we een 8-jarig onderzoeksprogramma opzetten dat “het verschil gaat maken”.
• Kunnen we onze ambitie waarmaken met 2 miljoen euro verspreid over 8 projectjaren? - Kies vooral voor kracht in combinatie met innovatie
- Neem flink de tijd (denk in termen van maanden) voor de uitwerking van het thema en kies voor een sterke maar tevens oorspronkelijke route
- Zorg als hbo-instelling voor een goede vraagarticulatie en werk nauw samen met partijen in de keten. Samenwerkingspartners zijn bijvoorbeeld academische instellingen, beroepsgroepen, bedrijven, instellingen
- Zorg voor goede vastlegging van de samenwerking door middel van overeenkomsten, steunbrieven, adhesiebetuigingen: toon dat de hogeschool in de totale keten van praktijkgericht onderzoek een vitale plaats inneemt
- Zorg voor een voortreffelijk uitvoeringsplan. Immers, subsidie wordt nooit toegekend aan wankele en minder doordachte projecten
- Werk samen met experts in het veld
- Zorg voor een solide financiële basis van het project: doortimmerd en robuust
- Misschien wel de belangrijkste tip luidt: “bezint eer gij begint”
Tot slot
Voor informatie en voor ondersteuning zijn wij beschikbaar. Het begint met een goed gesprek met de initiatiefnemer. Daarna zien we verder.
Noot van de redactie: Delen van dit blog zijn gebaseerd op teksten van de website van het Regieorgaan SIA.