In navolging van mijn vorige blog over ecosysteem diensten, besloot ik mij verder te verdiepen in het bredere onderwerp nature-based solutions, ditmaal via een korte cursus van de Universiteit van Lund. Om ons heen zien we steeds meer aandacht voor op de natuur gebaseerde oplossingen voor hedendaagse problemen. Met name op het gebied van klimaatmitigatie en adaptatie. De term “nature-based solutions” vindt haar oorsprong bij de Europese Unie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het onderwerp sterk vertegenwoordigd is binnen huidige EU subsidie-instrumenten.
Oplossingen zoeken in de natuur
Het idee achter nature-based solutions is simpelweg dat de natuur ons oplossingen kan bieden voor verschillende problemen, van de invloed van klimaatveranderingen op onze steden tot economische en sociale achterstand. Hierbij kun je denken aan de aanleg van een bos in de stad, of zogenaamde urban roofs: De aanleg van groen kan immers CO2 opnemen, wateroverlast tegengaan én zorgen voor een gezondere leefomgeving met toegevoegde sociale en economische waarde. Daarbij vergroot het tevens ook de biodiversiteit in de gebouwde omgeving. Denk bijvoorbeeld aan het LIFE@Urban Roofs project, waar mijn collega Henny Doppenberg begin deze maand een blog aan wijdde.
Zoals het bovenstaande voorbeeld al doet vermoeden, is het klimaat één van de voornaamste aanknopingspunten. Zo kun je denken aan oplossingen die ervoor zorgen dat de omgeving minder wordt blootgesteld aan extremen—bijvoorbeeld het planten van vegetatie om hittestress tegen te gaan—maar ook aan het bestendigen van de omgeving tegen de gevolgen van de klimaatveranderingen, zoals het opvangen van heviger regenval. Daarnaast is ook herstel een belangrijke factor: Het gaat immers niet alleen om mitigeren en opvangen, maar ook om het herstellen van wat beschadigd of verloren is gegaan. Zoals het LIFE subsidieprogramma van de EU begin dit jaar op LinkedIn vermeldde:
“Europe’s nature restoration is key to #EUBiodiversty’s strategy for 2030. Restoring our ecosystems will boost biodiversity 🌳🦋 & help mitigate #climatechange – preventing and reducing the impacts of natural disasters.”
Mainstreaming: Integratie in doorsnee beleid
Hoe zetten we dit soort prachtige ideeën nu om in concrete, uitvoerbare plannen? Keer op keer wordt duidelijk dat indien de beleidsvoering niet meewerkt of achterloopt, het bij mooie ideeën en kleinschalige initiatieven blijft. Daarom is mainstreaming een belangrijke tool in het implementeren van nature-based solutions: Het inpassen van op de natuur gebaseerde oplossingen binnen doorsnee beleid.
De EU zelf zet haar beste beentje voor als het op mainstreaming aankomt: Zo is klimaatactie nu ook geïntegreerd in alle andere grote EU subsidieprogramma’s, zoals regionale ontwikkeling, energie, transport, onderzoek en innovatie, landbouw en duurzame ontwikkeling. Het nieuwe LIFE Environment en Nature programma 2021-2027 komt bovendien met een nieuw instrument: de zogenaamde Strategische natuurprojecten, die er specifiek op zijn gericht natuur en biodiversiteitsbeleid te integreren in andere EU beleidsvraagstukken, zoals bijvoorbeeld de landbouw.
Strategische natuurprojecten: Doorstromen naar de toekomst
Meer informatie over de Strategische natuurprojecten, evenals de precieze inhoud van het nieuwe LIFE programma, zal naar verwachting omstreeks april bekend worden gemaakt. Met een voorgesteld budget van €5,45 miljard—waarmee een toename van 60% wordt gerealiseerd—is duidelijk dat ook in de aankomende periode veel aandacht zal worden geschonken aan natuur, biodiversiteit, klimaat en vooral ook de plek die deze problematiek inneemt binnen alle andere facetten van de Europese huishouding.
Niet tegen de stroom in dus, maar met de stroom mee! Een stroom waar we daarentegen wel een andere richting aan moeten geven, op weg naar een blauw-groene toekomst waar zowel de natuur als de urbane omgeving van kunnen profiteren. Een koers waarbinnen natuur, biodiversiteit en klimaatadaptatie een vast onderdeel worden van beleidsvoering en innovatie. Wij helpen u graag op weg.
Volg ons op LinkedIn!